یک ماه دسامبر ٢٠١٩ میلادی، خوشه ای از موارد عفونت شدید تنفسی در شهر ووهان استان هوبای، کشور چین گزارش شد. در ابتدا بر اساس مشاهدات اینگونه به نظر می رسید که برخی از بیماران تاریخچه حضور یا کار در بازار عمده فروش ماهی و غذاهای دریایی را دارند. بازار مذکور بلافاصله در روز اول ژانویه ٢٠٢٠ تعطیل شد و اقدامات سلامت محیط و گندزدایی در آنجا به طور کامل به انجام رسید. چند روز بعد پس از رد تشخیص آنفلوانزا فصلی، آنفلوانزا پرندگان، آدنوویروس، کوروناویروس سارس، کوروناویروس مرس و سایر عوامل بیماریزای دیگر مشخص شد،

در ٩ ژانویه ٢٠٢٠ ویروسی به عنوان عامل بیماری در ١٥ نفر از ٥٩ بیمار بستری اعلام شد که باعث نگرانی زیادی شد: یک کوروناویروس جدید که ٧٠ %قرابت ژنتیکی با سارس دارد و در زیرگونه Sarbecovirus قرار دارد. در حال حاضر این ویروس را به اختصار ۲۰۱۹-nCoV نام گذاری موقت نموده اند تا اطلاعات بیشتر به دست بیاید.

در ١١ ژانویه ٢٠٢٠ اولین مورد فوت ناشی از این ویروس در چین گزارش گردید و گزارش موارد مثبت نیز از کشورهای دیگر مانند تایلند، ژاپن، کره جنوبی و آمریکا تا ٢٠ ژانویه ٢٠٢٠ و انتقال فرد به فرد به کادر درمانی نیز شرایط را پیچیده تر نمود. حاصل این همه گیری بزرگ، پر شدن تخت های بیمارستانی، خستگی مفرط تیم های درمانی، کمبود شدید وسایل حفاظت فردی، ابتلا کارکنان بیمارستان، کمبود نیروی انسانی و گسترش بیماری و نگرانی در شهرهای مختلف چین وبرخی کشور های جهان بود.

 این بیماری جدید یک بیماری قابل انتقال از حیوان به انسان محسوب می شود اما هنوز راه های انتقال، مخازن حیوانی، راه های پیشگیری، تظاهرات دقیق بالینی آن مشخص نشده است و نیاز به مطالعات بیشتر دارد. همچنین هنوز واکسن و درمان مناسب برای nCoV وجود ندارد و لذا داشتن ظن بالینی بالا و پرسش از شرح حال سفر و تماس از بیماران تب دار و بیماران دارای علائم تنفسی نقش بسیار مهمی در برنامه پیشگیری و کنترل این بیماری دارد.

با توجه به همه گیری بیماری کووید ۱۹ در سطح جهانی، سوالی که بیش از پیش در مجامع علمی مطرح شده این است که آیا فعالیت های ورزشی می تواند سیستم ایمنی بدن را در مقابل این ویروس تقویت کند یا خیر؟

شواهد موجود در زمینه پاسخ به سوال 

در پاسخ به این سوال، شواهد نشان می دهد که نوع و شدت فعالیت ورزشی بسیار اهمیت دارد. فعالیت های سنگین ورزشی می‌تواند تاثیر منفی بر سیستم ایمنی داشته باشد، مطالعات انجام شده بر روی موش نشان می دهد دویدن سبک به مدت ۳۰ دقیقه می‌تواند سیستم ایمنی را تقویت نماید.

اما ورزش های سنگین، می توانند اثرات مخربی بر روی سیستم ایمنی بدن داشته باشند. از این رو در شرایط همه گیری کووید ۱۹ انجام ورزش های سنگین توصیه نمی شود. در تمرینات سبک هم، مسائل بهداشتی نظیر شست و شوی مکرر دست ها و دوری از افراد با علایم مشکوک نظیر سرفه را حتما باید رعایت کرد. 

نتیجه‌گیری

با در نظرگرفتن شواهد علمی موجود می‌توان گفت ورزش‌های سنگین را نباید در زمان همه‌گیری کووید ۱۹ انجام داد. ولی ورزش و دویدن های سبک تا حدی می تواند سیستم ایمنی بدن را تقویت کند.

 نکته مهم این است که در هنگام تمرینات سبک، مسائل بهداشتی نظیر شست و شوی مکرر دست، دوری از افراد با علایم مشکوک، اجتناب از تماس مستقیم دست با وسایل ورزشی و یا عدم تماس دست با چشم، بینی و دهان درحین استفاده از وسایل ورزشی را باید حتما رعایت کرد. بهتر است از ورزش در مکان‌های عمومی خودداری کنید

حسین تیموری زمانه/مسئول حرکات اصلاحی/هیات پزشکی ورزشی استان خوزستان