ورزش به عنوان یک کسب و کار تجاری با مشاهده تعطیلی های قریب الوقوع و ناتوانی ورزشکاران، مدیران، مربیان و مشاوران روانی برای تداوم ایفای نقش خود در سازمان های مربوطه با یک تغییر جهت آنی مواجه شد.

نتیجه فزونگر این تعطیلی و توقف ناگهانی و یا ورود به مرحله بحران، بروز مشکلات روانشناختی و هیجانی در ورزشکاران و مربیان بود. در سطح جمعیت عمومی که ورزشکاران نیز جزئی از آن محسوب می شوند، تعداد موارد خشونت خانگی، خودکشی و تعصب ها و سرسختی های غیرمنطقی افزایش یافت. یکی از رایج ترین مشکلات این  بود که هر ورزشکار برای کنار آمدن با انزوای اجتماعی خود رویکردی منحصر به فرد داشت. گرچه چالش های مربوط به فاصله گذاری اجتماعی در سرتاسر جهان مطرح بودند، در روانشناسی ورزشی-فرهنگی مطالب زیادی در مورد تفاوت در رویکردهای جمعی و فردی در داخل فرهنگ ها و بین فرهنگ ها منتشر شده است. برخی فرهنگ ها و ملیت ها به صورت رسمی فاصله اجتماعی شامل فاصله شش فوتی را پذیرفته اند. در فرهنگ هایی نظیر فرهنگ اسپانیایی و لاتین، تعامل اجتماعی در فواصل فیزیکی نزدیک تر رخ می دهد و در این فرهنگ ها در آغوش کشیدن و دست دادن با دوستان و همکاران و همچنین خانواده کاملا عادی است (شینک، هانراهان و کاتینا[۱] ، ۲۰۰۹). نمی توان چنین فرض کرد که در لیگ اصلی بیسبال، بوکس حرفه ای و یا تیم فوتبال، تمام ورزشکاران به شیوه مشابه انتقال ناگهانی و ضروری به فاصله فرهنگی رسمی را تجربه کرده اند. برخی از آنها به راحتی فاصله گذاری اجتماعی را پذیرفته اند و برخی در پذیرش آن مشکلات زیادی تجربه کرده اند.

بر اساس آنچه که از طریق مطالعه و عمل در حوزه هویت ورزشکاران می دانیم وهمچنین با استناد به مواجهه های عملی، ورزشکاران با عملکرد بالا- هم مبتدی و هم حرفه ای- بر هویت ورزشی خود تاکید می کنند. در حوزه ورزش حرفه ای، از نظر میزان تاکید بر هویت ورزشکاری تفاوت های فردی وجود دارد، درست همانطور که از نظر تعداد هویت هایی که شخصیت یک شخص را تشکیل می دهند تفاوت هایی وجود دارد.

اغلب مراجعان دارای خانواده و همسر و برخی دارای کسب و کار و شرکت هستند. با این حال به این باور رسیده ایم که شغل سودآور ورزشکاران حرفه ای همان فعالیت های ورزشی است. در نتیجه تاکید بر هویت ورزشکاری قوی تر و عمیق تر است؛ هر چند ممکن است این میزان از اهمیت و تاکید نامتناسب باشد. با توجه به تعهد دیرینه هر ورزشکاری به عملکرد عالی در ورزش، برخی ورزشکاران به ندرت به بررسی سایر نقش ها و زمینه ها می پردازند و درنتیجه از سلب هویت و یک هویت محدود و منفرد بسیار رنج می برند (نستی و لیتلوود[۲] ، ۲۰۱۱) که این موضوع در دوران شیوع بیماری همه گیر و به سبب انزوای اجتماعی بسیار نامطلوب و مخرب است.

چالش هایی که از تاکید بیشینه بر هویت ورزشی حاصل می آید شامل افزایش احتمال اضطراب، افسردگی، اعتیاد و سایر مشکلات سلامت روانی است (هنریکسن، شینک، مک کان، پرهام، لارسن و تری،۲۰۱۹). به عنوان مثال بین ۲۲ مارس و ۱۴ آوریل، درصد بازیکنان حرفه ای فوتبال که نشانه های افسردگی از خود نشان می دادند دو برابر شد و انجمن های بازیکنان ملی یک بررسی پیمایشی با حضور ۱۶۰۲ بازیکن حرفه ای فوتبال در کشورهایی که اقدامات چشمگیری برای جلوگیری از گسترش کووید-۱۹ انجام داده بودند، مانند قرنطینه خانگی، اجرا کردند. هزار و صد و سی و چهار بازیکن مرد با میانگین سنی ۲۶ و ۴۶۸ بازیکن زن با میانگین سنی ۲۳ در این بررسی پیمایشی حضور داشتند. بیست و دو درصد از بازیکنان زن و ۱۳ درصد از بازیکنان مرد نشانه های مربوط به تشخیص افسردگی را گزارش کردند. هجده درصد از زنان و ۱۶ درصد از مردان نشانه های مربوط به تشخیص اضطراب تعمیم یافته را گزارش کردند(FIFPRO, ۲۰۲۰).

با توجه به اینکه این بیماری همه گیر با چالش های هویتی همراه است- همانند هر تحول غیرمنتظره ای- احتمال افزایش غنای شخصی نیز وجود دارد. نکته شایسته تامل این است که در این مورد که طولانی تر از آن چیزی است که قبلا پیش بینی شده بود، برای ورزشکار با انگیزه و هدف محور نوعی سکون و بی حرکتی ایجاد شده است. اما این لحظات سرشار از فرصت هایی برای رشد کلی و فراگیر هستند. ورزشکاران می توانند زمانی را که قبلا صرف تمرین های فشرده و طولانی مدت می شد اکنون به پرورش هویت شخصی، روابط موجود و کاوش در گستره علائق غیرورزشی خود اختصاص دهند. این درنگ آنی فرصتی برای پرورش روابط و در عین حال پرورش خویشتن است.

موضوعی که برای برخی افراد در تقابل با فرصت دوباره برای برقراری ارتباط مجدد وجود دارد، این است که قراردادهای بازی کوتاه مدت آنها در معرض خطر قرار دارد. به عنوان مثال بوکسری که بعد از هر مسابقه دستمزد خود را دریافت می کند، اگر مسابقه ای نباشد درآمدی نیز در کار نخواهد بود. برای ورزشکاران حرفه ای جوان که از نظر وضعیت مالی با مشکلات گسترده ای مواجه هستند، بحث در مورد مشکلات و محدودیت های مالی به ابعاد استرس آور زندگی آنها می افزاید. تعداد زیادی از ورزشکاران جوان با قراردادهای کمتر به خانه های خود بازگشته و در حال حاضر در کنار والدین یا خانواده گسترده خود زندگی می کنند. دومین گروه ورزشکاران افرادی هستند که به تنهایی زندگی می کنند. این ورزشکاران در مقایسه با ورزشکارانی که در کنار اعضای خانواده خود هستند از نظر اجتماعی منزوی تر شده اند. در نهایت، ورزشکاران که در راس استقلال مالی قرار دارند، همراه با خانواده جوان خود با مشکلات زیادی دست به گریبان هستند و همچنان منتظر کاهش محدودیت ها و مفهوم پردازی مجدد و اجتناب ناپذیر تمرین حرفه ای و رویدادهای ورزشی متعاقب که لاجرم با حضور طرفداران کمتری برگزار خواهند شد هستند. در بین ورزشکاران سوالات متعددی در مورد اختلال و وقفه در مسیر حرفه ای کنونی و زندگی مالی و امرار معاش آنها مطرح شده است. این سوالات برای ورزشکاران کشورهای درحال توسعه که منابع مالی چندانی در اختیار ندارند عمیق تر و جدی تر هستند.

در مقالات بعدی درمورد نوع مداخله در این بحران توضیحاتی ارائه خواهد شد.

امین ضمیری/ مسئول کمیته روانشناسی ورزشی/ هیات پزشکی ورزشی استان خوزستان

منبع:

International Journal of Sport and Exercise Psychology

Volume ۱۸, ۲۰۲۰ - Issue ۴

Sport psychology services to professional athletes: working through COVID-۱۹