تشنج چیست؟

تشنج، اختلالات الکتریکی ناگهانی و غیرقابل کنترل در مغز است. این اختلالات می توانند باعث تغییرات در رفتار، حرکات، احساسات و سطح هوشیاری شوند. تشنج می تواند از خفیف تا شدید متغیر باشد و ممکن است ناشی از علل مختلفی مانند صرع، آسیب های سر، عفونت های مغزی و اختلالات متابولیکی باشد.

فواید ورزش

ورزش به دلیل مزایای متعدد سلامتی برای افراد مختلف و بیماران توصیه می شود::

سلامت قلبی عروقی: بهبود عملکرد قلب و گردش خون.

سلامت روان: کاهش استرس، اضطراب و افسردگی.

مدیریت وزن: کمک به حفظ وزن سالم.

تناسب اندام کلی: افزایش قدرت، انعطاف پذیری و استقامت.

ورزش و تشنج:

رابطه بین ورزش و تشنج پیچیده و چند وجهی است. در حالی که ورزش دارای مزایای بسیاری است، اما می تواند برای افرادی که مستعد تشنج یا مبتلا به تشنج هستند نیز خطراتی ایجاد کند. در اینجا، ما به بررسی هر دو مزایا و خطرات بالقوه خواهیم پرداخت.

مزایای بالقوه

بهبود کنترل تشنج: فعالیت بدنی منظم سلامت کلی بدن را بهبود می بخشد که این امر می تواند به مدیریت بهتر تشنج کمک کند.

کاهش استرس: ورزش به کاهش استرس و اضطراب کمک می کند که عامل محرک تشنج در برخی افراد شناخته می شود.

بهبود کیفیت خواب: خواب بهتر، که توسط ورزش منظم تقویت می شود، می تواند به کاهش فرکانس تشنج در برخی افراد کمک کند.

خطرات بالقوه

تشنج ناشی از ورزش: در موارد خیلی نادر، فعالیت بدنی شدید ممکن است در برخی افراد باعث تشنج شود.

خستگی و کم آبی بدن: فعالیت بیش از حد و کم آبی بدن می تواند احتمال تشنج را افزایش دهد.

از دست رفتن هوشیاری حین ورزش و ایجاد آسیب برای فرد نیز یکی دیگر از خطرات بالقوه است.

توصیه هایی برای ورزش ایمن

برای افرادی که سابقه تشنج دارند، رعایت نکات ایمنی برای اطمینان از ایمن و مفید بودن ورزش بسیار مهم است:

مشاوره با پزشک: همیشه قبل از شروع هر رژیم ورزشی جدید با پزشک خود مشورت کنید.

با شدت مناسب فعالیت نمایید: به ورزش های با شدت متوسط مانند پیاده روی، دوچرخه ثابت، ارگومتر دستی، ورزش های با کش و ورزش های قدرتی با شدت کم تا متوسط  که معمولاً ایمن تر هستند، بپردازید.

هیدراتاسیون: قبل، حین و بعد از ورزش آب کافی مصرف نماید.

روتین و نظارت: یک روتین ورزشی ثابت ایجاد کنید و در نظر بگیرید که در طول جلسات ورزشی تحت نظارت باشید.

اجتناب از عوامل محرک: از عوامل محرک شخصی برای تشنج مانند گرمای بیش از حد اجتناب کنید.

استفاده از کارت شناسایی پزشکی: همیشه یک کارت شناسایی پزشکی که نشان دهنده ابتلا به تشنج یا داشتن سابقه تشنج است همراهتان باشد.

دارو: دارو های مصرفی خود را به موقع مصرف نمایید و از قطع خودسرانه آنها پرهیز نمایید.

انواع ورزش های ایمن

ورزش های هوازی: پیاده روی، دوچرخه ثابت، ارگومتر دستی

تمرینات قدرتی: وزنه برداری سبک و تمرینات با باند مقاومتی.

تمرینات انعطاف پذیری: یوگا و حرکات کششی.

تمرینات تعادلی: تای چی و فعالیت های متمرکز بر تعادل.

ورزش‌های با ممنوعه:

غواصی اسکوبا: به دلیل خطر غرق شدن در صورت تشنج زیر آب.

 فعالیت‌هایی مانند سنگ‌ نوردی، چتربازی یا پاراگلایدر، پرش با اسکی خطرات ذاتی دارند و برای افراد مبتلا به صرع مناسب نیست.

شنا در دریا یا رودخانه ها بسیار خطرناک است.

دوچرخه سواری در جاده و فعالیت ‌های انفرادی در مناطق دورافتاده مانند پیاده ‌روی تنها در مناطق کوهستانی ممنوع است زیرا ممکن است در صورت ایجاد تشنج کمک به سرعت در دسترس نباشد یا صدمه شدید به ورزشکار وارد شود.

ورزش ‌های با محدودیت نسبی (نیاز به توجه دقیق):

ورزش ‌های تماسی: ورزش ‌هایی مانند فوتبال، راگبی یا هنرهای رزمی خطر بیشتری برای آسیب ‌های سر دارند که می ‌تواند باعث تشنج یا بدتر شدن شرایط موجود شود.

ورزش ‌های آبی: اگر تشنج‌ ها به خوبی کنترل نشده باشند شنا ( حتی در محیط های نظارت شده)، موج ‌سواری یا قایقرانی یا شنای انفرادی می‌تواند به علت خطر غرق شدن خطرناک باشد.

ورزش ‌های عموماً ایمن ولی با رعایت احتیاط:

ورزش‌ های انفرادی: در افرادی که تشنج کنترل شده دارند ورزش هایی مانند شنا در استخر(با یک همراه و وجود غریق نجات) را می‌توان با برنامه ‌ریزی و نظارت مناسب به صورت ایمن انجام داد.

ورزش ‌های گروهی: اگر تشنج فرد به خوبی کنترل شود بسکتبال، فوتبال یا والیبال را می‌توان انجام داد.

ملاحظات مهم:

نوع و فرکانس تشنج: نوع و فرکانس تشنج به طور قابل توجهی بر انتخاب ورزش‌ مناسب تأثیر می ‌گذارد.

دارودرمانی: پایبندی به دارودرمانی بسیار مهم است، زیرا می‌تواند به کنترل تشنج و به کاهش خطر آسیب کمک کند.

نظارت: داشتن یک همراه یا مربی که از وضعیت فرد آگاه باشد می‌تواند در صورت نیاز آرامش خاطر لازم  و کمک مناسب را فراهم کند.

تجهیزات ایمنی: پوشیدن تجهیزات ایمنی مناسب مانند کلاه ایمنی و جلیقه نجات می‌تواند خطرات را به صورت قابل ملاحظه ای کاهش دهد.

رویکرد فردی:

مشورت با یک متخصص مغز و اعصاب و یک متخصص پزشکی ورزشی برای ارزیابی خطرات فردی و تعیین مناسب‌ ترین ورزش ‌ها و فعالیت ‌ها ضروری است. رعایت نکات لازم  با در نظر گرفتن شرایط خاص هر فرد، منجر به تضمین مشارکت ایمن و لذت ‌بخش در ورزش است.

نتیجه گیری

ورزش می تواند نقش مهمی در بهبود کیفیت زندگی افراد دارای سابقه تشنج ایفا کند. با رعایت نکات ایمنی و تنظیم برنامه های ورزشی متناسب با نیازهای فردی، می توان از مزایای متعدد فعالیت بدنی بهره مند شد و در عین حال خطرات را به حداقل رساند.