علیرغم خطر احتمالی آلودگی مکمل های ورزشی به مواد ممنوعه دوپینگ، به علل گوناگونی، استفاده ورزشکاران از مکمل ها در ورزش حرفه ای و قهرمانی رواج دارد. با توجه به قانون آژانس جهانی مبارزه با دوپینگ، ورزشکار مسوول آن ماده ای است که در نمونه اش پیدا می شود و ادعای ورزشکار مبنی بر آلوده بودن مکمل، از وی سلب مسوولیت نمی کند. با این وجود، استفاده ورزشکاران، از این بازار مملو از مکمل ادامه داشته است. استفاده غیر منطقی و غیر علمی از مکمل، می تواند بر سلامت ورزشکار تاثیر سوء نیز داشته باشد. بنابراین برخی سازمان های مبارزه با دوپینگ در حال ترویج شعار "نه به مکمل" هستند. البته، در تعداد کمی از ورزشکاران و در بعضی موارد خاص، مصرف مکمل توجیه علمی و منطقی پیدا می کند.
باید روش های علمی برای کاهش احتمال دوپینگ ناخواسته را در ورزشکاران جدی گرفت. یکی از مهم ترین شیوه ها، تغییر رفتاری ورزشکار در مصرف مکمل است.
کارشناسان حوزه پزشکی ورزش باید در ابتدا به ۳ سوال پاسخ دهند:
- آیا بی خطر است؟
- آیا موثر است؟
- آیا در ورزش مجاز است؟
کلاس بندی ABCD به منظور دسته بندی مکمل ها در یک شمای کلی طراحی شده است.
کلاس A:
شواهد قوی علمی در مصرف آن توسط ورزشکاران در شرایط خاص.
در پروتکل های علمی، در برخی ورزشکاران مجاز به استفاده است.
کلاس B:
شواهدی وجود دارد اما هنوز تحت بررسی هستند.
در پروتکل های تحقیقاتی، با موافقت ورزشکار و به شکل مونیتور شده قابل استفاده است.
کلاس C:
هنوز شواهد علمی برای مصرف توسط ورزشکاران نداریم.
ممکن است ورزشکاران مجاز به مصرف آن باشند.
کلاس D:
مواد ممنوعه یا شدیداً محتمل به آلودگی با مواد ممنوعه از نظر دوپینگ.
ورزشکاران مجاز به مصرف نیستند.
با توجه به اهمیت این دسته، و اینکه ممکن است اختصاصاً در لیست وادا به آن ها اشاره نشده باشد، اما احتمال مثبت شدن تست دوپینگ در اثز مصرف آن ها می باشد، بیشتر توضیح داده می شود:
محرک ها:
افدرین، استریکنین، سیبوترامین، متیل هگزانامین، ۱و۳ دی متیل بوتیلامین، سایر محرک های گیاهی.
پیش هورمون ها و بوسترهای هورمونی:
دهیدرواپی آندروسترون، آندروستندیون، ۱۹- نورآندروستنیون (ل)، سایر پروهورمون ها، تریبولوس ترستریس و سایر تقویت کننده های تستوسترون، پودر ریشه ماکا.
ترشح کننده های هورمون رشد و پپتیدها:
آگونیست های بتا دو:
هیگنامین
مدولاتورهای انتخابی گیذنده های آندروژن:
آندارین، استارین، لیگاندرول
مدولاتورهای متابولیک:
کاردارین
سایر مواد:
آغوز (با توجه به اینکه حاوی هورمون رشد است، توسط آژانس جهانی مبارزه با دوپینگ توصیه می شود که توسط ورزشکاران مورد مصرف قرار نگیرد)
دکتر لاله حاکمی/نایب رئیس فدراسیون پزشکی ورزشی
ارسال نظر