دانستن این نکته ضروری است که ایجاد و تقویت اعتماد به نفس درکودک، نیازمند تشویق ها و حمایت های اطرافیان(به ویژه پدر و مادر) است. از همان اوایل کودکی، اعتماد به نفس به فرد کمک میکند که هوش، استعدادهای ذاتی، ارزشهای فردی و شایستگیهای خودش را گسترش داده و موفقیت را تجربه کند. از این رو، بسیاری از صاحبنظران، رشد استعدادهای ذاتی، اعتماد به نفس و موفقیت را در یک راستا میدانند.
یک کودک نوپا زمانی که قادر به بکار بردن کلمه «من» می شود، خود را فردی مجزا دیده و نسبت به خود و آنچه اکنون میتواند انجام دهد، آگاهی مییابد. در این زمان کودک از طریق راه رفتن، حرف زدن و کنجکاوی درباره محیط اطراف همه چیز را تجربه میکند. اگر این آگاهی و شناخت، در محیط امن عاطفی تجربه شود، اولین پایههای اعتماد به نفس در کودک شکل می گیرد و اگر این امنیت نباشد و یا شکل افراطی به خود بگیرد، اعتماد به نفس در کودک تضعیف میشود.
تجربیات روزمره ی کودک ناشی از این تعامل ها و بعدها حضور در محیطهای عمومیتر، بازی با همسالان، مهد کودک، سالن های ورزشی و غیره در شکلگیری این احساس مهم است و می تواند درجهای از حس ارزشمندی تا ناارزشمندی را در کودک بوجود آورد. زمانی که کودک برای رسیدن به خواسته اش تلاش می کند و موفق می شود، این تجربه ی توام با موفقیت، می تواند منجر به تقویت اعتماد به نفس در کودک شود.
کودکان نیز مانند بزرگسالان ممکن است نسبت به جنبههایی از خود احساس خوبی داشته و در عین حال از برخی از جنبههای دیگر رضایت نداشته باشند. در مجموع کودک میتواند نسبت به ابعاد زیر احساسات مثبت یا منفی داشته باشد:
- تعامل والدین
- تواناییهای فیزیکی و ورزش
- ظاهر فیزیکی (زیبایی، جذابیت)
- دوستیابی
- توانایی تحصیلی
- توانایی اجرای برنامه در حضور جمع
با توجه به توضیحات بالا میتوان بطور قاطع عنوان کرد که پایهی اصلی تقویت اعتماد بهنفس در کودکان، «عشق ورزیدن» به آنان از همان لحظهی بعد از تولد است. عشق بدون قید و شرط به کودک در دورههای مختلف رشد، بنیان احساس و تفکر کودک را نسبت به خود تعیین میکند. همانطور که ذکر شد یکی از محیط هایی که می تواند منجر به افزایش و تقویت اعتماد به نفس در کودکان شود باشگاه ها و سالن های ورزشی است، اما سوال اینجاست چرا در بیشتر موارد، کودکی که می تواند اعتماد به نفس اش را از طریق ورزش تقویت نماید، با اعتماد به نفس پایین مواجه می شود؟ چرا در حالی که ورزش می تواند فواید روانی بسیاری برای کودکان ما به همراه داشته باشد، سالن های ورزشی ما جایگاهی برای گرفتن اعتماد به نفس، ایجاد اضطراب و تنش و سرخوردگی در کودکان ما شده است؟ چرا کودکان ما، به جای رغبت و تمایل برای ادامه ورزش و حضور در سالن های ورزشی، نگران قضاوت دیگران (اعم از مربی، هم باشگاهی ها، والدین و ...) در مورد خودشان هستند؟
به دلایل ذکر شده در بالا، اطلاع مربی از ارزش های خود اهمیت دارد چرا که این ارزش ها را به شاگردان خود، یعنی کودکان، انتقال می دهد و بعدها در زندگی این کودکان اثرگذار خواهد بود. به عبارت دیگر، باید عنوان کرد که روش صحیح مربیگری، باعث افزایش قابلیت عملکرد در کودکان، افزایش اعتماد به نفس، لذت، شادی و پیشرفت آنها در زندگی می وشد. دستیابی به این اهداف همیشه امکان پذیر نیست و به درک و تعهد بالای مربیان نیاز دارد. راهکارهای پیشنهادی زیر به مربی کمک می نماید تا کار خود را بهتر انجام دهد:
- دانستن علت مربیگری،
- شناسایی ساختار ارزشی خود،
- شناسایی ارتباط بین انگیزه ها، ارزش ها و رفتار خود،
- آگاهی از ارزش های انتقال داده شده به ورزشکاران.
دکتر لاله سامع/سرپرست کمیته روانشناسی فدراسیون پزشکی ورزشی
ارسال نظر