امـروزه اقـدام بـه ورزش در سنین باروری برا ی زنان خاصه در طـی دوران بارداری مورد تاکید علـم طـب قـرار دارد .افزایش سطح آندروفین هـا در خـون را در نتیجـه ورزش علــت تحمــل درد کمتــر در طــی فرآینــد زایمان از سوی زنان ورزشکار در مقایـسه بـا زنـان غیر ورزشکار معرفی مـی کنـد  محققین آمریکایی در مطالعـه وسـیع خود بر روی زنانی که در دوران بارداری بـه طـور مرتــب ورزش مــی کردنــد، دریافــت کــه زنــان ورزشـکار زایمـان فعـال کوتـاه تـر و زایمـان هـای سزارین کمتری دارند. در این گروه از زنـان مـایع آمنیون آغشته به مکونیوم کمتر دیده می شـود و جنین آن هـا در طـول زایمـان متحمـل ریسک کمتری می شود. از طرفی نوزاد مادران ورزشـکار سازش بهتری با محیط خارج از رحم در مقایسه بـا نوزاد مادران غیر ورزشکار از خود نشان می دهند . وی محرک هایی از قبیل صـدا و لـرزش حاصـل از ورزش مادر در دوره قبل از تولد را عامـل تکامـل مغزی و رفتاری مثبت نـوزادان مـادران ورزشـکار ذکر کرده است  در مطالعــه دیگری نشان دادنـد کـه حجـم خـون بـه طـور قابـل توجهی در زنان بارداری که بـه طـورمنظم ورزش مــی کننــد بیــشتر اســت  همچنین بهبود گردش خون سیستمیک مادر عامـل رفع و یا تخفیـف عـوارض مـادری دوران بـارداری می باشد بنابراین به نظر میرسد آگاهی زنان و نیز برنامه ریزی های بهداشتی بیشتر در این زمینه میتواند به افزایش کیفیت دوران بارداری کمک کند  در کنار دوران بـــارداری  توجه به ورزش های  بعــد از زایمـــان هم با توجه  بـــه اینکه یک رونـد طبیعـی در مقـاطعی از زنـــدگی زنـــان میباشد و آنها را  بـــا تغییرات قابل توجه روحی و جسمی همراه مـــیکند نیز میتواند موثر باشد.

عدم آگـاهی از ایـن تغییـرات و چگـونگی مقابلــــه بـــا مشکلات احتمــالی نــاشی از آن، ممکـن اسـت منجـر بـه بروز صدماتی شود که گاه آثار ناشی از آن میتواند مادر را، حتی تا سالها بعـد از زایمــان، دچــار نــاراحتی کـرده یـا باعث بروز زودرس مشکلاتی گردد کـه معمـولاً در دوران پیری گریبانگیر زنان میشود. به زنان توصیه میشود که در دوران بعد از زایمان، هرچه سریعتر به انجام تمرینات ورزشـی مناسـب اقـدام کننـد، چراکه هدف اصلی تمرینات بعد از زایمان بازگرداندن وضعیت جسمانی مادر تا حد امکان بـه وضـعیت قبـل از بـارداری است. با توجه به اینکه فعالیتهای ورزشی در دوران بعد از زایمان باعث کاهش وزن و اندازه دور کمر زنان و همچنین باعث افزایش قدرت عضلات شکم و انعطاف پذیری عضلات پشت ران و کمر میشود، و این موضوع بر کاهش دردهای فیزیولوژیکی و افزایش سلامت در زنان میتواند موثر باشد. از طرفی مشکلات جنسی بعد از زایمان که تاثیر گذار بر کیفیت زندگی افراد است هم میتواند به دلیل . کاهش قدرت عضلات کف لگن بعد از زایمان باشد که از دلایل عمده ای است که تأثیر منفی بر عملکرد جنسی زنان در دوره پس از زایمان دارد. و مطابق با مطالعات صورت گرفته  ورزش های تقویت کننده عضلات کف لگن باعث بهبود کیفیت زندگی جنسی و خشنودی زناشویی زنان در دوره پس از زایمان می شود. یکی از ورزش های موثر در این زمینه انجام ورزش های کگل میباشد که بدون درد و عارضه میباشند و در هر زمانی از شبانه روز میتوان به انجام آن مبادرت نمود. این ورزش ها به منظور استحکام عضلات اطراف اعضاء تناسلی و تقویت قوام و قدرت عضلات فوق توصیه میشود. مطالعات نشان میدهد که طیف زیادی از افراد با این ورزش ها آشنا نبوده و یا به درستی آن را انجام نمیدهند بنابراین به نظر میرسد برنامه ریزی های آموزشی و دریافت تمرینات مناسب ورزشی میتواند به زنان در این مقطع از زندگی نیز کمک نماید.

پریسا آسمند: مسئول کمیته روانشناسی هیات پزشکی ورزشی استان چهارمحال و بختیاری