تأثیر تغذیه هنگام مسابقه به نوع فعالیت بستگی دارد. اگر فرض را بر آن بگذاریم که وضعیت تغذیه پیش از مسابقه ورزشکار خوب باشد، فعالیتهای کوتاه مدت چندان به وسیله عوامل وابسته به تغذیه حین رقابت تحت تاثیر قرار نمیگیرند. بار دیگر یادآور می شود تا در این نوع مسابقات (دوی ۱۰۰ متر)، مایعات و کربوهیدرات دریافتی پیش از مسابقه تاکید می شود. مایعات و کربوهیدرات دریافتی پیش از مسابقه، هنگام و پساز آن بر رویدادهای طولانی تر همانند رقابت های استقامتی مؤثراند.
مثل همیشه باید گفت ورزشکاران باید توصیههای تغذیه پیشاز مسابقه را رعایت کنند تا از کافی بودن منابع گلیکوژن و آبرسانی پیش از مسابقه اطمینان حاصل شود. با وجود این، تغذیه هنگام مسابقه ویژگیهایی دارد که عبارتاند از :
هنگام مسابقه، بدن پیوسته از مصرف گلیکوژن عضلانی بسوی مصرف گلوکز خون تغییر مسیر میدهد و غذاهای کربوهیدراتی هنگام مسابقه کمک میکند تا از غلظت گلوکز خون در حد لازم تامین شود.
رویدادهای خیلی شدید کوتاه مدت مانند دوهای سریع، پرشها و پرتابها، اگر پیشاز مسابقه، ورزشکار ذخایر گلیکوژن کافی داشته باشد، آنها هنگام مسابقه همه ی این ذخایر را استفاده نخواهند کرد.
برای آن دسته از مسابقههایی که بیشتر از ۴۵ دقیقه به درازا میانجامد، در کنار مصرف آب به جبران املاح نیز باید توجه کرد. به دلیل آنکه ذخایر کربوهیدراتی (گلوکز خون و گلیکوژن) تهی میشود، احتمال زیاد خستگی رخ میدهد.
درباره مسابقههای استقامتی بیشتر از ۹۰ دقیقه طول میکشند چنانچه کربوهیدرات به میزان ۴۰ تا ۷۰ گرم کربوهیدرات به ازای هر ساعت فعالیت خورده شود، چون مقادیر گلوکز خون با وجود کم شدن ذخایر گلیکوژن حفظ میشود، عملکرد افزایش مییابد. هر قدر میزان گلوکز خون براثر غذاهای کربوهیدراتی مصرفی افزایش یابد، عملکرد استقامتی نیز به همان اندازه افزایش مییابد.
مصرف منظم مایعات ( ۱۵۰ تا ۳۰۰ میلیلیتر هر ۱۵ تا ۲۰ ) دقیقه هنگام مسابقه، احتمالاً مانع از دی هیدراسیون (کاهش آب بدن) میشود.
زمانی که مدت زمان فعالیت ورزشی از ۳ ساعت فراتر میرود و یا محیط خیلی گرم و مرطوب است، برای جایگزین ساختن الکترولیتهای دفعی ناشی از تعریق، ممکن است مصرف الکترولیتها ضرورت بیشتری پیدا می کند.
دکتر اکبر فاضل تبار ، مسئول کمیته تغذیه هیات پزشکی ورزشی مازندران
ارسال نظر