یکی از موارد غیر قابل اجتناب در ورزش، انواع آسیب دیدگی ها هستند. اگر چه تغذیه در پیشگیری از همه آسیب دیدگی ها نقش ندارد ولی در ریکاوری و ترمیم پس از آسیب دیدگی ها نقش اساسی دارد. عدم تغذیه مناسب احتمال انواع آسیب دیدگی های ورزشی را افزایش می دهد، یکی از مثال های بارز آسیب دیدگی ورزشی، ایجاد خستگی زودرس پس از فعالیت ورزشی است که ورزشکار را از ادامه فعالیت باز می دارد در این مثال، خستگی ممکن است در اثر عدم مصرف کالری کافی، تخلیه سریع گلیکوژن، کم آبی، و یا سطح آهن خون پایین اتفاق بیافتد.
عدم تامین کالری کافی باعث تخلیه ذخایر کربوهیدرات در ماهیچه ها و گلیکوژن در کبد می شود و چنانچه روند تغذیه نامناسب در ورزشکار ادامه پیدا کند منجر به ایجاد شرایط مزمن مثل فقر آهن و کاهش تراکم استخوانی خواهد شد. علاوه بر دریافت کالری کافی، مصرف کربوهیدرات ها، پروتئین، مایعات، ویتامین ها و مواد معدنی، همگی در پیشگیری از آسیب دیدگی موثر می باشند.
در خانم های ورزشکار ارتباط معناداری بین میزان آسیب دیدگی، ناهنجاریهای تغذیه ای و کاهش تراکم استخوان وجود دارد، کمبود آهن در اثر تغذیه نامناسب در هر دو جنس زن و مرد اتفاق می افتد. تحقیقات نشان می دهد حدود ۶۰% از خانم های ورزشکار دچار فقر آهن می باشند. فاکتورهای متعددی باعث دفع آهن زیاد از حد از بدن ورزشکاران خانم می شوند از جمله عدم مصرف منابع غذایی آهن، خونریزی دستگاه گوارش، دفع آهن در عرق و ضربه های فیزیکی که باعث تخریب گلبولهای قرمز می شوند و در مراحل بعدی سیستم ایمنی ورزشکار را نیز ضعیف می کنند.
یک نگرانی که برای ورزشکاران آسیب دیده به وجود می آید، ترس از افزایش وزن در طی دوران نقاهت و استراحت پس از آسیب دیدگی است که باعث می شود افراد آسیب دیده در این دوران تغذیه مناسبی نداشته باشند و در نتیجه دوران ریکاوری طولانی تر می گردد.
به طور کلی میتوان به منظور ریکاوری سریع پس از آسیب دیدگی به نکات تغذیه ای زیر اشاره کرد:
- فوکوس بر روی تعادل انرژی: تامین انرژی کافی برای انجام سریع پروسه ترمیم ضروری می باشد.
- توصیه می شود مصرف غذاهای بی کیفیت و پر کالری کنار گذاشته شود و درعوض مصرف غذاهایی که برای پروسه ترمیم لازم هستند مثل انواع گوشتها، غلات کامل، میوه ها و سبزیجات تازه، انواع مغزها و روغن های مفید بیشتر شود.
- در این دوران به منظور جلوگیری از اضافه وزن باید از مصرف قندهای ساده پرهیز کرد.
- مشاوره با متخصص تغذیه قبل از مصرف هر گونه مکمل تغذیه ای الزامی است.
آیدا غفاری - مسئول کمیته تغذیه هیات پزشکی ورزشی استان مرکزی
ارسال نظر