نهم تا پانزدهم اردیبهشت، به عنوان هفته ملی سلامت،گرامی داشته می شود که در روزشمار این هفته، ششمین روز ، به موضوع «سلامت و رسانه» اختصاص یافته است. به همین مناسبت جمعی از اصحاب رسانه استان فارس، اهمیت این موضوع را از دیدگاه های مختلف تبیین کرده اند.

رسانه سالم، جامعه سالم

نقش رسانه‌ها با اطلاع رسانی صحیح به مردم در ارتقای سطح سلامت و بهداشت جامعه نقشی بی بدیل است و غیر قابل انکار است از این رو اغراق نیست اگر ایجاد و شکل گیری جامعه سالم را در گرو وجود رسانه سالم بدانیم .

رسانه ها با کارکرد خود می توانند به حوزه سلامت و دانشگاه های تابعه در پیشبرد اهداف خود که همانا حفظ و ارتقای سلامت و بهداشت جامعه است، کمک شایانی کنند.رسانه ها به عنوان چشمان بیدار جامعه ایفای نقش می کنند و انتظار می رود رسانه ها واقعیت ها را همان گونه که هست روایت و بیان کنند و امانتداران خوبی باشند.

خبرنگارانی که در این حوزه فعالیت می کنند باید به اطلاعات مربوط به این حوزه اشراف داشته باشند چرا که ارایه کوچکترین آمار یا اطلاعات نادرست می تواند منجر به نگرانی شهروندان و تشویش اذهان جامعه شود. بنا بر این رسانه‌ها به دلیل تاثیرگذاری بر جامعه، نقش مهمی در افزایش سواد سلامت مردم دارند.

سلامت در تعریف کلی سازمان جهانی بهداشت، به رفاه کامل جسمی، روانی و اجتماعی گفته می‌شود. توجه به بهداشت روانی در بسیاری از جوامع امروز جزو مسائل اصلی اجتماعی قرار گرفته است.

تبلیغات مثبت، آشنایی عمومی افراد از طریق برنامه‌های رادیویی و تلویزیونی و نشریات، آمادگی بیشتری برای پذیرش چنین مسائلی را به وجود آورده است به طوریکه بسیاری از افراد داوطلبانه اقدام به دریافت کمک به منظور رفع عوارض عصبی خود می‌کنند.

رسانه‌ها از نظر کارکرد آموزشی سهم بسزایی در ترفیع سواد اطلاعاتی دارند. اگرچه بررسی عملکرد رسانه بر سلامت روانی جامعه نیازمند واکاوی پیامدهای آن بر اعمال و رفتار اجتماعی قشرهای مختلف یک جامعه است.

شیراز و استان فارس از توان تخصصی حوزه بهداشت و درمان و از استعدادهای کم نظیر رسانه ای بهره مند است و در سالهای مختلف قرار گرفتن این دو توانمندی کم نظیر در کنار هم منشاء اثر و تسهیل کننده شرایط برای توسعه شیراز و فارس بوده است ، بدون تردید آیندگان فراموش نخواهند کرد که فعالیت های چشمگیر رسانه ای در شیراز و استان فارس در این سالها در کنار تلاش کادر درمان توانست ، استان را از شرایط سخت و دشوار کرونا عبور دهد ، آیندگان فراموش نخواهد کرد که فعالیت های بارز رسانه ای در این استان توانست طرح های بزرگ ملی مانند طرح پزشک خانواده یا طرح توانمد سازی حوزه سلامت و طرح تحول سلامت را به سرانجام مقصود برساند.

امید آنکه در آینده نیز رسانه‌ها همچنان که بدون تردید به دلیل در دسترس بودن، توانمندی و تاثیرگذاری بر جامعه، نقش مهمی در افزایش سواد سلامت مردم و آموزش خود مراقبتی ایفا می‌کنند بتوانند در این حوزه اثر گذار باشند.

این امیدواری نیز وجود دارد که حوزه سلامت، تمرکز خود را بر «نقش قدرتمندی» که ارتباطات انسانی و رسانه‌ای در ارائه مراقبت‌های بهداشتی و ارتقای سطح سلامت ایفا می‌کند، معطوف نماید تا بیش از پیش شاهد به دست اوردن افتخارات فزاینده در این حوزه حساس و تعیین کننده باشیم.

«نیکنام خشنودی»، دبیر خبر ایرنا و مسوول حوزه رسانه سلامت

رسانه و تحول در عرصه سلامت

رسانه در حوزه سلامت می تواند دو نقش اساسی را ایفا کند: یکی اطلاع رسانی و آموزش در زمینه بهداشت و دارو و درمان، دیگری نقد شرایط بهداشتی و درمانی و دارویی جامعه به قصد بهبودی آنها.

این دو لازم و ملزوم یکدیگرند. در این دو حوزه هم مردم و مدیران مسئولیت دارند هم رسانه ها.

اگر طیف انواع بیماری ها و بیماران را بررسی کنیم به حجم بسیار گسترده اطلاع رسانی و آموزش مورد نیاز آنها پی خواهیم برد که هم در مرحله پیشگیری موثر است و هم در مرحله درمان.

همچنین امروز دو عنصر فرهنگ و اقتصاد در بهداشت و درمان، نقش محوری دارند و رسانه ها باید به تبیین آنها بپردازند تا مشکلات مربوط به آنها توسط مسئولان حل شود. هرگونه مماشات و چشم پوشی اصحاب رسانه در زمینه های فوق الذکر، مسئولان و مردم را بی تفاوت کرده و خسارت زیادی به جامعه وارد می آورد.

لذا هیچ چیز به اندازه رسانه نمی تواند نظام سلامت را دائما در معرض تحول و بهسازی قرار دهد.

دکتر «محمدمهدی جعفری زاده»؛ مدیر مسئول، صاحب امتیاز و سردبیر روزنامه طلوع

هرم سلامت

ساختار سلامت عمومی جامعه استوار بر هم افزایی و مشارکت است. دولت در زمینه افزایش دانایی های عمومی، آگاه سازی، گسترش زیرساخت های درمانی و حوزه های نظارت رسالت سنگینی بر دوش دارد و جامعه باید در قبال مولفه های بهداشت و سلامت حساسیت بیشتری نشان داد.

کشور پهناور ایران در دهه های اخیر گام های پرتوانی در حوزه سلامت و درمان برداشته است و مشاهیر این سرزمین از کرسی های معتبر بین المللی در مجامع جهانی برخوردار است. ریشه کنی بسیاری از بیماری های سخت و گستراندن چتر سلامت بر سر روستاها و مناطق دورافتاده ماموریت بزرگی است که دولت بر انجام آن اهتمام دارد؛ اما به یاد داشته باشیم که سرانه تخت های بیمارستانی و کیفیت ارایه خدمات هنوز با شرایط ایده آل و استانداردهای جهانی فاصله داشته و این کاستی در دوران پاندمی کرونا خود را بیشتر از همیشه به رخ کشید.

اگرچه کلانشهر شیراز به همت دانش رفیع پزشکان و مجاهدت های کادر درمان توانسته است لقب فاخر پایتخت پزشکی خاورمیانه را از آن خود کند، اما روند گسترش زیرساخت های درمانی نباید دچار وقفه شود و حجم انبوهی از پروژه های نیمه تمام شایسته کلانشهر شیراز و استان پهناور فارس نیست.

البته مردم هم در جبهه ارتقا سلامت عمومی جامعه رسالت هایی بر عهده دارند. به سراغ آمار و ارقام و مولفه های تخصصی نمی رویم؛ همین استقبال از غذاهای ناسالم در جامعه و حضور قلیان در دورهمی های خانوادگی و دوستانه نشانه بدخیمی از کاهش مراقبت ها نسبت به سلامت عمومی است.

در این میان به نظر می رسد رسانه ها هم از جبر زمانه دچار غفلت شده اند. آنها به موازات مطالبه گری از وزارت بهداشت و درمان موظف هستند تا در حوزه افزایش آگاهی جامعه گام برداشته و به رشد دانش عمومی کمک کنند.

برای آن که سلامت عمومی در کشور پهناور ایران و کلانشهر شیراز به سمت و سوی وضعیت مطلوب میل کند، به یک جهاد عمومی در حوزه های مختلف نیاز داریم.

جامعه، وزارت بهداشت و درمان و رسانه سه ضلع تاثیرگذار این هرم متوازن هستند که بنیان سلامت عمومی بر پایه آن بنا نهاده شده است. ساختار سلامت عمومی جامعه استوار بر هم افزایی و مشارکت است.

«سعیدرضا امیرآبادی»، دبیر سرویس خبرگزاری اقتصاد آینده

نقش رسانه در بهبود خدمات سلامت

اقیانوسی به عمق یک وجب؛ توصیفی است که در خصوص خبرنگاران مطرح می‌شود. به سبب اشرافی که هر کدام از ما در حوزه هایی تعریف شده باید داشته کنیم، اما کلمه بی بدیل، تنها واژه ای است که می توان برای خبرنگاران در حوزه پزشکی به ویژه در ایام شیوع کرونا استفاده کرد. رسانه همواره شرایط را به واسطه انتشار اخبار بهبود بخشید.

«نجمه قنبری»، خبرنگار روزنامه سبحان