این اختلال، علیرغم دریافت درمان، خطر افت تحصیلی، مشکلات شغلی، اعتیاد به مواد، زندان و مشکلات روانپزشکی در بزرگسالی را به همراه دارد.

به طور کلی درمان ADHD بر مداخلات دارویی (داروهای روانگردان) و غیر دارویی (استراتژی های مداخله مدرسه، روان درمانی و تکنیک های شناختی - رفتاری) تمرکز دارد؛ گاهی اوقات داروها با با عوارض جانبی همراه است (تحمل ضعیف، عدم پاسخ به درمان و حتی وابستگی). اما اثرات این درمان به ندرت برای دوره طولانی حفظ می شود.

یک راه حل برای اثرات طولانی مدت می تواند با نگاهی به اثرات مثبت در عملکرد شناختی، تمرینات ورزشی باشد. فعالیت بدنی به عنوان یک جنبش بدنی تولید شده توسط انقباض عضلات اسکلتی تعریف می شود که منجر به افزایش قابل توجهی از نیازهای کالری نسبت به هزینه انرژی استراحت می شود.

دستورالعمل ACSM برای سال ۲۰۱۶، اجزای آمادگی جسمانی فرد را به اجزای آمادگی جسمانی مرتبط با سلامت و مهارت مرتبط می کند.  اجزای آمادگی جسمانی مرتبط با سلامت شامل استقامت قلب عروق، ترکیب بدن، قدرت عضلانی، استقامت عضلانی و انعطاف پذیری است، در حالی که اجزای آمادگی جسمانی مرتبط با مهارت شامل چابکی، هماهنگی، تعادل، قدرت، زمان واکنش و سرعت است.

ورزش به عنوان اثرات مثبت آن به طور کلی بر عملکرد شناختی و به ویژه پاتولوژی های عصبی شناختی مرتبط با ADHD، به عنوان یک گزینه درمانی مؤثر مطرح می شود.  ممکن است اثرات حاد و مزمن بر ساختار و فعالیت مغز،  سطوح انتقال دهنده عصبی و نوروپاتی،  آنژیوژنز و جریان خون مغزی و واسطه های نوروبیولوژیک باشد.

تحقیقات نوروبیولوژیکی اثراتی را بر تغییرات مغز در طی تمرین و در مورد ADHD اثبات کرده است؛ ( افزایش سطح سروتونین،  دوپامین، نوراپی نفرین، در قسمتهای پیشانی مغز )

از آنجا که اثرات تمرین هوازی یا تمرین دوچرخه سواری در شناخت کودکان مبتلا به ADHD مثبت است.  از طریق مطالعات متعددی گزارش شده است، تمرین استقامتی باید بخشی از برنامه های ADHD و برنامه های تمرین ورزشی باشد.

علاوه بر تأثیر مستقیم بر عملکرد و توجه اجرایی، بهبود آمادگی هوازی منجر به فواید فیزیولوژیکی بیشتری می شود زیرا چاقی یک مشکل رایج در کودکان مبتلا به ADHD است و به کاهش وزن کمک می کند .

در مقایسه با تمرینات ساده یا دوچرخه سواری، تمرین مهارت ورزشی (به عنوان مثال، بازی های توپی) فرصتی را برای بهبود آمادگی جسمانی در ترکیب با رفتار اجتماعی و مهارت های ورزشی ارائه می دهد.

علاوه بر این، شرکت در زمینه های ورزشی مانند قانون و همکاری، می تواند در زندگی روزمره تاثیر مثبت داشته باشد.  به خصوص در هنگام کار با کودکان، مداخله ورزشی اولیه به عنوان بخشی از برنامه درمان ADHD می تواند به منافع مثبت آینده منجر شود، زیرا آنها به تغییر زندگی مثبت در طول زندگی پیوند دارند.

مزایای مثبت ADHD و ورزش در کودکان اثبات شده است و نیاز به ورزش را به عنوان نسخه و فرم درمان مکمل برای بیماری نشان می دهد.

۲۰ دقیقه تمرین دو چرخه با شدت متوسط می تواند به طور موقت انگیزه را برای وظایف شناختی افزایش دهد، انرژی را افزایش می دهد و باعث کاهش احساس سردرگمی، خستگی و افسردگی می شود.

در حالی که بسیاری از مطالعات تمرکز بر ورزش هوازی داشتند، یوگا یک راه حل جایگزین محبوب برای بهبود توانایی فرد برای تمرکز است.

یوگا یک روند ورزشی محبوب است که برای کاهش استرس، تمرکز، علاوه بر سایر مزایای فیزیکی مثبت از انجام تمرین تایید شده است.

یوگا به مدت طولانی به تمرکز نیاز دارد و به همین دلیل است که برای کاهش کمبود توجه در افرادی که مبتلا به ADHD هستند، پیشنهاد شده است.

در سال های اخیر، مدیتیشن به عنوان یک درمان برای شرایط روحی به طور فزاینده ای محبوب شده است.

شواهد در حال ظهور از آزمایشات تصادفی برای حمایت از باورهای عمومی در مورد اثرات مفید یوگا در درمان اختلالات روانپزشکی مانند افسردگی، اختلالات خواب و ADHD وجود دارد.

مزایای طولانی مدت تمرین در مدیریت علائم ADHD همچنان نیاز به تحقیق دارد، اما این مطالعه خاص نشان می دهد که یک فرد می تواند مزایای شناختی را تقریبا یک ساعت پس از پایان تمرین نشان دهد.

برنامه های ایروبیک

 هفت مطالعات تاثیر ورزش هوازی در کودکان مبتلا به ADHD را ارزیابی کرد. متوسط مدت مداخلات حدود ۵ هفته بود. میانگین مدت جلسات ۵۰ دقیقه بود که میانگین آنها دو تا سه بار در هفته بود. شدت آن توسط یک مانیتور ضربان قلب در پنج مطالعه و VO۲peak در یک مطالعه بررسی شد. محدوده شدت مشابهی بود: حداکثر ضربان قلب ۵۰-۷۵٪ و VO۲peak ۶۵-۷۵٪ بود. فقط یک مطالعه شدت ورزش را گزارش نکرد.

فقط یک مطالعه یوگا معیارهای ورود برای کودکان مبتلا به ADHD را برآورده کرد و شیوه های یوگا استاندارد را ارزیابی کرد و شامل تمرین تنفسی، موضعی، آرام سازی و تمرکز بود. مدت زمان برنامه یک جلسه ۶۰ دقیقه ای در هفته به مدت ۲۰ هفته بود.

این بررسی ها نشان می دهد که ورزش یک مکمل مؤثر برای دارو برای کاهش اختلالات عاطفی است که در یادگیری و عملکرد تحصیلی دخالت دارند حتی برای کودکان که به درمان فارماکولوژیک واکنش نشان نمی دهند و یا می خواهند به دنبال درمان های جایگزین باشند.

تعدادی از مطالعات در کودکان مبتلا به ADHD نشان دهنده خطر بالای افسردگی و اضطراب زیاد است. بنابراین، گنجاندن فعالیت فیزیکی در درمان های مختلف می تواند به ویژه در کاهش برخی از علائم مانند خلق و خوی، اضطراب یا نقص در کنترل اجرایی این کودکان مفید باشد.

پسران ADHD که در هنرهای رزمی دو بار در هفته شرکت کردند، نسبت کسانی که در یک برنامه ورزشی هوازی معمول شرکت کردند بهبودی بیشتری در رفتار و عملکرد در تعدادی از اقدامات مختلف داشتند

بچه هایی که در هنرهای رزمی مشغول به کار بودند، تکالیف خود را به پایان رساندند، بهتر درکلاس آماده می شدند، نمراتشان بهبود بخشیدند و ..............

توصیه های کلی

فعالیت هوازی  شدید باید حداقل ۳ روز در هفته انجام شود.

دستورالعمل ACSM ۲۰۱۶ همچنین بیان می کند که تمرین باید بیش از ۶۰ دقیقه در روز انجام شود و شامل فعالیت های مناسب رشدی لذت بخش از قبیل پیاده روی، پیاده روی سریع، شنا، رقص، دوچرخه سواری و ورزش هایی مانند فوتبال، بسکتبال یا تنیس باشد.

کودکان و نوجوانانی که دارای اضافه وزن یا غیرفعال هستند ممکن است قادر به دستیابی به دستورالعمل ۶۰ دقیقه در روز برای دستیابی به فعالیت بدنی شدید متوسط تا شدید نباشند.

 این افراد باید با فعالیت بدنی شدت متوسط شروع کرده تا تحمل آنها بالا رفته و به تدریج فرکانس و زمان PA را برای رسیدن به هدف ۶۰ دقیقه در روز افزایش دهند.

پس از آن می تواند به تدریج حداقل ۳ روز در هفته اجرا شود.

دستورالعمل کلی برای استفاده از ورزش برای درمان ADHD باید فعالیت قلبی عروقی با شدت متوسط (۶۵ تا ۷۵ درصد حداکثر اکسیژن مصرفی) برای ۳۰ تا ۴۰ دقیقه حداقل چهار تا پنج بار در هفته باشد.

با این حال، این دستورالعمل ها شامل تمرین مقاومتی برای ADHD است.

این برنامه همچنین شامل انواع مختلف حرکات کاربردی است که نیاز به هماهنگی، تعادل و انعطاف پذیری دارند تا رفتار و عملکرد را حتی بیشتر افزایش دهند.

با این حال، تمرین مانند دارو عمل می کند.

 در نتیجه، هنگام طراحی یک برنامه تمرینی مهم است که با مغز ADHD (و نه در برابر آن) کار کنید.

تمرینات پیشنهادی شامل تمرین دایره ای، تمرینات قدرتی، و تمرین استقامتی در یک دوره سه روزه می شود و به دنبال آن یک روز استراحت.

توصیه می شود که بیماران حداقل برای یک ماه قبل از شروع به اضافه کردن تنوع برنامه، ۳۰ دقیقه در روز برای چهار بار در هفته پیاده روی کنند.

همه این تمرینات باید در هر زمان و مکان ممکن انجام شود.

حداقل دو مطالعه نشان داده اند که فعالیت بدنی در طبیعت، علائم ADHD را به میزان قابل توجهی بیشتر از فعالیت های انجام شده در سایر مکان ها کاهش می دهد.

دکتر محمد مهرتاش- هیأت پزشکی ورزشی استان کرمان