اسکلت ساختاری سفت و متحرک است که از بدن حفاظت می‌کند. استخوان‌ها مانند اهرم و محل اتصال عمل می‌کنند و حرکت را امکان پذیر می‌سازند. استخوان‌ها در جهت دستگاه‌های دیگر نیز کار می‌کنند.
سلول‌های خونی در بافت چربی داخلی استخوان (مغز قرمز) رشد می‌کنند. بدن از مواد معدنی ذخیره شده در استخوان‌ها برداشت می‌کند، مثلا"هرگاه اعصاب برای کار خود به کلسیم نیاز داشته باشند از ذخیره آن در استخوان بر می‌دارند.
بخش ها:
اسکلت مرکزی یا محوری: جمجمه، ستون مهره، دنده‌ها، استخوان‌های سینه
اسکلت ضمیمه‌ای: استخوان‌های دست و پا، شانه و لگن خاصره
رباط‌ها
۱. تعداد استخوان‌های بدن انسان ۲۰۶ قطعه است که به وسیله مفاصل به هم ارتباط دارند.
۲. دستگاه اسکلتی از استخوان‌ها و غضروف‌ها به وجود می‌آید.
غضروف:
- غضروف یک شکل بدون عروق از بافت همبند است که شامل الیاف خارجی سلولی و یک ماتریکس می‌باشد که حاوی سلول‌های واقع در حفرات می‌باشد.
- بر حسب نوع غضروف الیاف خارجی سلول و نوع ماتریکس متفاوت می‌باشد.
- در مناطقی که وزن سنگین را تحمل می‌کنند مقدار کلاژن زیادی وجود دارد و شکل غضروف تقریبا" غیر قابل تغییر می‌باشد. بر عکس جاهایی که تحمل وزن و استرس کمتر است، الیاف الاستیک بیشتره بوده و کلاژن کمتر می‌باشد.
عملکرد غضروف:
حمایت از بافت ها
- ایجاد یک سطح صاف و لغزنده در مفاصل استخوانی
- ایجاد توانایی در استخوان برای رشد و افزایش طول
انواع غضروف:
هیالین یا شفاف: که شایع ترین غضروف است. ماتریکس حاوی مقادیر متوسط از الیاف کلاژن است. مثلا"محل اتصال دنده‌ها به جناغ
- قابل ارتجاع یا الاستیک: ماتریکس آن مقادیر متوسطی از کلاژن دارد که در بین آنها مقادیر متوسطی از کلاژن را دارد که در بین آنها مقادیر قابل توجهی از الیاف الاستیک موجود است. (مانند گوش خارجی)
- غضروف فیبری یا فیبرو کار تیلیج: ماتریکس آن سلول کم دارد که این سلول‌ها و ماده زمینه‌ای آن در میان الیاف کلاژن قرار دارد (مانند دیسک بین مهره‌ای)
غضروف فاقد عروق خونی، لنف، و اعصاب بوده و تغذیه آن از طریق انتشار انجام می‌شود.
ساختمان استخوان:
یک استخوان بالغ از دو نوع بافت به وجود آمده است:
۱. بافت متراکم ۲. بافت اسفنجی
بافت اسفنجی: در دو سر استخوان‌های دراز و وسط استخوان‌های دیگر قرار گرفته است.
بافت متراکم : در تنه استخوان‌های دراز و اطراف استخوان‌های اسفنجی قرار دارد.
استخوان‌های اسفنجی سبک تر از استخوان‌های متراکم می‌باشند ولی از نظر استحکام از آنها کمتر نیستند.
انواع استخوان‌ها از لحاظ شکل ظاهری:
۱. استخوان‌های بلند : این استخوان‌ها دارای یک تنه می‌باشند. در دو انتهای تنه سرهای استخوان قرار دارند. مانند استخوان ران
۲. استخوان‌های کوتاه:این استخوان ها تفاوت چندانی در ابعاد خود ندارند. مثل استخوان های مچ دست وپا
۳. استخوان‌های پهن: استخوان‌هایی هستند بشقابی شکل که دو سطح صاف از جنس استخوان متراکم دارند که در میان آنها بافت استخوانی اسفنجی وجود دارد. مانند استخوان جمجمه
۴. استخوان‌های نامنظم: برای این گروه از استخوان‌ها شکل خاصی نمی‌توان در نظر گرفت. مانند استخوان‌های بی نام ومهره‌ها
۵. استخوان‌های کنجدی: این استخوان‌ها در لا بلای وترهای عضلات وجود دارند. تعداد آنها در افراد مختلف با هم متفاوت است.
۶. استخوان‌های درزی.
حسام عارف زاده کارشناس فیزیولوژی و ورزش در دانشگاه علوم پزشکی استان بوشهر و عضو هیات پزشکی استان بوشهر
ارسال نظر