آیا تاکنون به کف پای خود به منظور بررسی و تشخیص مناطق تحمل وزن بدنتان نگاه کرده اید؟

آیا می دانید با تشخیص مناطق تحمل وزن در کف پا می توانید از طبیعی بودن یا غیر طبیعی بودن وضعیت کف پایتان مطلع شوید؟ (توجه! قبل از بررسی کف پای خود ابتدا بایستی از موارد ذیل آگاهی داشته باشید)

آیا می دانید بروز ناهنجاری در کف پای شما می تواند عامل ایجاد ناهنجاریهایی در انگشتان مچ پا و زانوها شود؟ و در طولانی مدت باعث ایجاد دردهای مزمن و آرتروز زودرس دراین مفاصل خواهدشد؟

آیا می دانید نقاط اصلی تحمل وزن بدن شما ۱-استخوان پاشنه ۲-انتهای تحتانی استخوان کف پایی اول و ۳-انتهای تحتانی پنجمین استخوان کف پایی می باشد؟ و در فاصله این سه نقطه سه قوس وجود دارد که قوسهای طولی وعرضی نامیده میشوند؟

آیا می دانید اگر در حالت طبیعی ایستاده باشید وزن طبق فرمول خاصی بین نقاط تحمل وزن توزیع میشود. بطور مثال اگر ۲۴ کیلو از وزن شما به کف یک پایتان منتقل شود ۱۲ کیلوگرم توسط پاشنه،۸ کیلوگرم به سمت انتهای تحتانی اولین استخوان کف پایی و ۴ کیلوگرم باقی مانده توسط انتهای تحتانی پنجمین استخوان کف پایی تحمل خواهد شد؟

آیا می دانید هر ناحیه از کف پا که دارای پوست کلفت است نشانه تحمل وزن بیشتر در مناطقی که پوست نازکتر و لطیفتر است نشانگر تحمل وزن کمتر در آن مناطق است؟

آیا می دانید کف پای شما دارای سه قوس به شرح ذیل می باشد؟

۱-  قوس طولی داخلی که از نمای جانبی داخلی از استخوانهای تاکوس، ناوی،۳ استخوان میخی شکل و استخوانهای کف پایی اول تا سوم تشکیل شده است.

۲-  قوس طولی خارجی که از نمای جانبی خارجی از استخوانهای پاشنه، مکعبی، استخوانهای کف پایی چهارم و پنجم تشکیل شده است.

۳-   قوس عرضی:ازنمای قدامی و از انتهای استخوانهای کف پایی اول تا پنجم تشکیل شده است.

آیا میدانید وقتی در حالت طبیعی کف پایتان در سطح صافی قرار داده باشید قوزک خارجی پایتان بایستی نسبت به قوزک داخلی  عقبتر و پایین تر قرار داشته باشد؟

حال اگر می خواهید از طبیعی بودن کف پای خود اطمینان حاصل کنید و یا اگر می خواهید از ایجاد ناهنجاری کف پای صاف پیشگیری نمایید مطالب ذیل را مطالعه و تمرینات مربوط به آنرا انجام دهید.

تعریف: به کاهش ارتفاع قوس طولی داخلی کف پای صاف گفته میشود.

تشخیص: راههای زیادی برای تشخیص کف پای صاف وجود دارد که به اختصار به بعضی از آنها اشاره میشود و بطور کلی همه راهها و وسایلی که بتوان وضعیت کف پا را بررسی و از وضعیت قوسهای کف پا اطلاع حاصل کرد.

۱-استفاده از جعبه آینه و مشاهده مناطق تحمل وزن

۲-بررسی کف پا و مشاهده تغییر رنگ پوست، کلفتی و لطیفی مناطقی که نشانگر میزان تحمل وزن می باشد.

۳-بررسی کفش که براساس میزان و محل سائیدگی کفش ها ایجاد ناهنجاری قابل تشخیص است.

۴-از زیرقوز داخلی خطی مستقیم به مرکز جانبی انتهای اولین استخوان کف پایی رسم می کنیم که این خط بایستی از برجستگی استخوان ناوی عبور کند و چنانچه برجستگی استخوان ناوی پایینتر از این خط قرار گیرد نشانگر صافی کف پا است و میزان پایین بودن آن نشانگر درجه ناهنجاری کف پای صاف است.

عوامل ایجادکننده ناهنجاری کف پای صاف:

۱-ارثی و مادرزادی

۲-وزن زیاد

۳-کوتاهی تاندون آشیل

۴-انحراف مچ پا به سمت خارج

۵-ضعف عضلات نگهدارنده قوسهای طول کف پا

۶-عدم تقسیم طبیعی وزن بدن روی قوسهای کف پا

عوارض ناشی از صافی کف پا:

۱-افتادگی و بیرون زدگی استخوان ناوی

۲-درد در قسمت خارجی مچ پا بدلیل فشردگی

۳-درد در قسمت داخلی مچ پا بدلیل کشیدگی بافتهای نرم

۴-درد در کف پا بدلیل فشار بر روی بافت های نرم کف پا

۵-خستگی زودرس

۶-ایجاد شست کج و زانوی ضربدری

۷-انحراف وتر اشیل به خارج

تمرینات اصلاحی

کلیه تمرینات و حرکاتی که به ایجاد و تقویت عضلات ثبات دهنده قوس های کف پا کمک می کند جهت اصلاح این ناهنجاری کاربرد دارد که به اختصار تعدادی از این تمرینات را یادآور میشویم:

۱-کشش عضله دوقلو و تاندون آشیل

۲-جمع کردن انگشتان پا جهت ایجاد قوس کف پایی

۳-انجام تمرین قبل (با ایجاد مقاومت در برابر حرکت انگشتان بوسیله کش های نواری)

۴-راه رفتن  روی پنجه پا

۵-راه رفتن روی پاشنه پا

۶-راه رفتن روی لبه خارجی پاها

۷-راه رفتن در حالیکه پاها بصورت T شکل حرکت می کنند.

۸-حرکت دادن کف پا روی توپ تنیس

۹-برداشتن اشیا کوچک مانند تیکه های پارچه های خردشده توسط انگشتان پا و جابجا کردن آنها

۱۰-کشیدن پارچه ای که روی زمین پهن است توسط انگشتان پا

۱۱-تمرین قبل را با گذاشتن وزنه ای در انتهای پارچه مورد نظر انجام گیرد.

پیشگیری از بروز ناهنجاری کف پای صاف

۱-کنترل وزن و حفظ وزن  مطلوب

۲-پرهیز از ایستادن های طولانی بویژه افرادی که اضافه وزن دارند.

۳-پرهیز از پوشیدن مداوم و طولانی مدت کفش های پاشنه بلند و پنجه باریک

۴-استفاده از کفش هایی که داخل آنها قوسهایی جهت حفاظت از قوسهای کف پا در نظر گرفته شده است.

۵-مبادرت به انجام ورزشهایی مانند شنای کرال و قورباغه و دوچرخه سواری

اگر علاقمند به بررسی کف پایتان می باشید ولی خودتان امکان ارزیابی وضعیت کف پایتان را ندارید می توانید به هیئتهای پزشکی ورزشی محل زندگی خود مراجعه نمائید... حتی شما که هیچگونه ناراحتی در کف پایتان احساس نمی کنید.

این مطالب ادامه دارد ... مطلب جلسه آینده:" شست کج "

تهیه کننده : اکبرچاوشیان دبیر و مسئول کمیته آموزش هیئت پزشکی ورزشی استان کرمان